De Nieuwste School (DNS) is een kleinschalige school voor voortgezet onderwijs in Tilburg die in 2005 begon met 75 leerlingen. Afgelopen schooljaar kon de school de instroom van 225 leerlingen niet aan en moest er worden geloot. Om het kleinschalige karakter te behouden en kwaliteit van het onderwijsconcept te blijven garanderen ligt het maximum aan te nemen leerlingen in de brugklas tussen 150 en 180 leerlingen. Op deze manier blijft het totaal aantal leerlingen rond de 750, waarmee voor een school met dit unieke concept de grens bereikt is.

Verwondering
DNS onderscheidt zich doordat het de verwondering van de leerling als uitgangspunt neemt. In door de vakdocenten bepaalde thema’s staat de leervraag centraal. De leerling gaat volgens een beproefde onderzoeksmethode op zoek naar de antwoorden. In periodes van zes weken werken leerlingen aan een thema en – na een aantal oriënterende lessen-  voeren op hun laptop hun eigen onderzoek uit aan de hand van vragen die zij zelf hebben. Alleen bij wiskunde, Nederlands en de moderne vreemde talen krijgen leerlingen ‘gewoon’ les, bij de vakoverstijgende gebieden humanics, science en arts wordt voortdurend gewerkt vanuit het principe van ‘onderzoekend leren.’ Meer lezen over het onderwijsconcept.

De beginjaren
In eerste tijd hadden de leerlingen meer vrijheid, er werd nauwelijks getoetst en vakken als Nederlands en Engels werden niet aangeboden, omdat men ervan uit ging dat leerlingen die talen zelf wel zouden leren als ze die nodig hadden voor hun onderzoek. De eerste vmbo’ers die examen mochten doen, haalden gemiddeld een 5,4 voor het eindexamen. Een jaar later scoorden ook de havoleerlingen ver onder het landelijk gemiddelde. De vmbo-afdeling kwam onder verscherpt toezicht van de Onderwijsinspectie te staan. Het haar daarop meldden minder leerlingen zich  aan en even zag het ernaar uit dat de school failliet zou gaan.
Daarop werden in de bovenbouw traditionele vakken als aardrijkskunde, geschiedenis en biologie weer ingevoerd en kregen leerlingen in de onderbouw voortaan humanics, science en arts, wiskunde, Nederlands en moderne vreemde talen. Het principe dat leerlingen kiezen wat ze willen leren bleef gehandhaafd, maar er kwam meer focus op de exameneisen. Inmiddels beoordeelt de Onderwijsinspectie het onderwijs op de school voldoende, de examenresultaten zijn weer op orde en de leerlingenaantallen nemen toe.

Expert of mentor
Op De Nieuwste School geven docenten (‘experts’) uitsluitend les of ze begeleiden leerlingen. Die twee taken wil de school strikt gescheiden houden. Om begeleiding en persoonlijke aandacht goed vorm te geven, moet er meer zijn dan een mentoruurtje dat de vakdocnet naast zijn of haar lessen geeft. Op DNS heeft iedere klas de eerste drie leerjaren een eigen mentor. De mentor stimuleert en begeleidt de veelzijdige ontwikkeling van zijn leerlingen en besteedt samen met de leerling aandacht aan diens persoonlijke ontwikkeling en competenties. De mentor stuurt de leerlingen aan bij het samenstellen en doorlopen van individuele leerarrangementen, volgt hun ontwikkeling en stimuleert hen daarop te reflecteren. De mentor ziet de leerlingen niet alleen tijdens een dagelijks mentoruur, maar loopt ook mee met de klas tijdens science, wiskunde of Spaans.
De expert is in staat om de leervragen van de leerling te koppelen aan inhoudelijke expertise, zodat de  leerlingen betekenisvol leren. Experts bieden leerstof aan, omdat leerlingen aangeven dat zij die leerstof nodig hebben bij een onderzoek of bij de oplossing van een probleem. Daarbij plaatsten experts het geleerde in de context van een vakgebied. De expert weet dus wat de leerling wil en onderhoudt daarover contact met de leerling en zijn mentor. Experts zorgen ervoor dat leerlingen in de werk- en studieruimten voldoende informatie kunnen vinden en helpen hen antwoorden te vinden op hun leervragen. Ze overzien kerndoelen en eindtermen en bewaken het eindniveau.

Resultaten
Niet alleen zijn de examenresultaten op orde, de leerlingen zijn ontzettend tevreden. Zij geven de school gemiddeld een 7,6, tegenover een 6,8 gemiddeld landelijk. Zij geven aan dat zij zich gehoord voelen, dat ze geholpen worden bij het maken van belangrijke keuzes en dat docenten hen met respect behandelen. Ook de ouders van de leerlingen zijn tevreden, zij waarderen de school zelfs met een 8,0.