Na acht jaar stapte Esther Grondijs, gemeenteraadslid voor de fractie PvdA/GroenLinks/LokaalSociaal in de gemeente Ronde Venen, uit de raad. De gemeenteraad was niet meer de plek is waar ze dingen gedaan kon krijgen. De inspiratie was ver te zoeken. Een van die kwesties die Grondijs aan wilde pakken, was het verouderde zwembad bij het Abcoudermeer. Het zwembad had een belangrijke functie in het dorp: elk jaar haalden zo’n vijfhonderd kinderen er hun zwemdiploma en waterpolovereniging Meerkoeten speelde er haar competitiewedstrijden. Met een burgerinitiatief bleek ze meer verschil te kunnen maken.

Impasse
Het zwembad stond leeg en zou worden gesloopt om ruimte te maken voor appartementen. De Abcoudenaren die wilden zwemmen waren aangewezen op het Veenweidebad in Mijdrecht, 15 kilometer verderop, of op Optisport in de Bijlmermeer in Amsterdam. Plannen om op een andere plek een nieuw zwembad te bouwen waren er wel. Maar hoe hartstochtelijk de dorpelingen ook pleitten voor eigen zwemwater, de gemeenteraad had om financiële redenen de plannen in de ijskast gezet. Telkens weer had de partij van Grondijs, samen met D66, ChristenUnie/SGP en twee lokale fracties, de plannen voor een nieuw zwembad op de agenda van de gemeenteraad gezet. Tevergeefs.

Fusiegemeente
Ronde Venen is een fusiegemeente met acht dorpskernen, waaronder Abcoude en Baambrugge. Er wonen ruim 42.000 mensen verspreid over een plassengebied van ruim honderd vierkante kilometer, dat doorsneden wordt door de A2. In het gemeentehuis is het nieuwe zwembad voor Abcoude maar een van de vele wensen van de inwoners van de fusiegemeente. Men gaat ervan uit dat Abcoude zich wel red, zoals Abcoude dat altijd heeft gedaan.

Verwaarloosde sporthal
Dat merkt ook de stichting die de Kees Bonzaal, de zwaar verouderde sporthal van Abcoude, beheert. Omdat er geen zicht was op renovatie, heeft het bestuur in 2015 het huurcontract van de basisscholen in het dorp opgezegd, in de hoop de gemeente onder druk te zetten om mee te denken met een oplossing.Bij voorkeur in combinatie met het zwembad. Maar de gemeente geeft geen gehoor. Vanaf 2020 kunnen de kinderen in het dorp dus nergens meer gymmen.

Kwartje
Begin dit jaar liep Grondijs op een nieuwjaarsreceptie een bestuurslid van de Stichting Zwembad Abcoude tegen het lijf. Deze vrouw ijverde al jaren voor een nieuw zwembad in combinatie met een gymzaal en maakte het raadslid . complimenten voor haar niet aflatende inzet. Toen viel voor haar het kwartje. Ze realiseerde zich dat de Stichting Zwembad Abcoude en het bestuur van de versleten gymzaal iemand als haar goed kunnen gebruiken. Als jurist werkte ze tot 2013 bij verschillende banken, waar ze bedrijven begeleidde die in moeilijkheden waren gekomen, om te zoeken naar wat er nog wel mogelijk was. Door acht jaar in de gemeenteraad heeft ze het politieke spel goed leren kennen en kan namens de burgers voor tegenwicht zorgen. Maar om dat te kunnen doen moet ze de gemeenteraad uit. Ze vermoedt dat ze als bestuurslid effectiever kan zijn dan als politicus.

Aan de slag
Met die stap is Esther Grondijs haar vaste baan kwijt. Daardoor kan ze veel tijd steken in het zwembadplan. Behalve een financieel gezond voorstel moet ook iets concreets op tafel komen om voldoende medestanders te vinden. Ze schakelt architect Max van Huut in, die ze kent uit haar bankverleden. Samen wandelen ze over een kavel bij NS-station Abcoude om te onderzoeken of daar ruimte is voor een zwembad. Twee maanden later heeft Van Huut de eerste schetsen klaar: een gebouw met verrassende schuine lijnen, veel licht en gekleurd in zachte pasteltinten. Met daarin een sportzaal die te splitsen is in twee gymzalen en een bescheiden kantine, waar inwoners kunnen klaverjassen, biljarten, elkaar ontmoeten: een verenigingshart dat voorlopig het ‘Sporthuis’ wordt gedoopt.

Gaat het lukken?
Prachtige plannen. Alle gewenste onderdelen passen erin. Toch is het maar de vraag of het zwembad er ooit zal komen. Nu moet er geld komen. De stichting heeft uitgerekend dat het nieuwe Sporthuis zichzelf kan bedruipen met dezelfde gemeentelijke bijdrage die het oude Meerbad ontving. Voor de bouw vraagt de stichting aan de gemeente een bijdrage van 1,5 miljoen euro. De rest wil ze lenen bij de Bank Nederlandse Gemeenten. De Abcoudenaren zullen met inkomsten uit zaalhuur en zwembadkaartjes de lening in veertig jaar keurig afbetalen, zo hebben ze becijferd. De berekeningen zijn voorzichtig: net zoveel zwemmers als in het oude Meerbad, net zoveel sporters als in de Kees Bonzaal, geen overdreven verwachtingen van de horeca. Mocht het Sporthuis in Abcoude het ergens in de loop van die veertig jaar niet redden, dan moet de gemeente het restant van de lening aan de bank terugbetalen. Maar daar krijgt de lokale overheid vervolgens het gebouw met de grond voor terug.

Burgerinitiatief
In juni 2017 brengt de stichting Zwembad Abcoude het Sporthuisplan als burgerinitiatief naar de gemeenteraad. Voor zo’n initiatief zijn honderd handtekeningen nodig; de stichting haalt er 3.500 op. Meer dan de helft van de volwassen inwoners van Abcoude heeft getekend. Maar de VVD en het CDA vinden het financiële risico te groot. De fractie van Ronde Venen Belang (RVB) wil dat de gemeente juist meer gaat bijdragen, zodat de borgstelling omlaag kan. En zonder de stemmen van de RVB is er geen meerderheid voor dhet burgerinitiatief.

Meebewegen
Blijven praten en meebuigen, heeft Esther Grondijs geleerd in haar raadscarrière. De hele zomer overlegt ze met de lokale partij. De RVB belooft om het Sporthuis te steunen als het voorstel meer tegemoetkomt aan de ideeën van de partij. Maar dan is er een interne crisis bij de VVD. Twee fractieleden stappen over naar Ronde Venen Belang, dat zich weer tegen het Abcouder Sporthuis keert.Door de verschuiving komt er bij de VVD juist ruimte vóór het Sporthuis. Tijdens de raadsvergadering van 28 september 2017 krijgt het burgerinitiatief 26 voorstemmen. Ook Ronde Venen Belang gaat overstag. Zolang de andere kernen geen risico lopen, kan Abcoude zijn zwembad krijgen. de gemeente belooft ondersteuning.

Koudwatervreees
Maar de gemeente is niet gewend aan burgers die eigen initiatief tonen. Luisteren naar de burgers en hun plannen goedkeuren, betekent ook loslaten en vertrouwen geven. Daar hebben de ambtenaren grote moeite mee. Eind 2017 krijgen de wethouders van CDA en RVB koudwatervrees. Er is nog geen ondertekende samenwerkingsovereenkomst, en voordat die er ligt, mag er van een aantal fracties geen gemeentegeld naar de voorbereidingskosten gaan.

Volharding
Door het gesteggel in de gemeenteraad heeft de stichting Zwembad Abcoude  veel tijd en energie verloren. Maar als projectleider van Het Sporthuis Abcoude blijft Grondijs volop aan de slag. De bevolking in haar dorp staat te trappelen om te komen zwemmen, sporten en mee te doen. De stichting zamelt geld in, zodat er extra’s mogelijk worden zoals een pierenbadje, of verlichting onder water. Het zoeken naar aannemers is begonnen, onder begeleiding van experts in het beheersen van de bouwkosten – want voordat de eerste paal wordt geslagen moet de initiatiefgroep nog eenmaal naar het college van burgemeester en wethouders van De Ronde Venen om te laten zien dat het project binnen budget blijft.

Tot slot
Kom je verder met burgerparticipatie dan met politiek, zoals de stap van Grondijs lijkt aan te tonen? Is de politiek niet juist de arena waarin volksvertegenwoordigers met elkaar bepalen waar het heen moet met de samenleving? Politici zeggen graag te luisteren naar de ideeën van burgers. Maar burgers moeten wel heel veel doorzettingsvermogen meebrengen, laten de gebeurtenissen in Abcoude zien. Toch is Grondijs ervan overtuigd dat ze als projectleider meer heeft bereikt dan in de acht jaar als raadslid.

Bron: De Correspondent